تداوم جنگ در اوکراین و عواقب خطرناک رویارویی روسیه و غرب، منجر به احیای تنشهای مزمن و دشمنیهای دیرین در بسیاری از نقاط جهان، از جمله در تایوان شده است. دیدار اخیر هيئت کنگره آمریکا از تایوان که باعث شد چین روز جمعه گذشته رزمایش نظامی در اطراف تایوان اجرا کند، بیانگر وخامت روزافزون اوضاع در خاور دور است؛ به ویژه که پکن مدعی شد که هدف از اجرای رزمایش اخیر پاسخ تلویحی به تصمیمهای نادرستی است که در واشنگتن گرفته میشود.
تلویزیون مرکزی چین به نقل از «شی یی»، سخنگوی فرماندهی جبهه شرقی ارتش چین، اعلام کرد که «ارتش آزادیبخش خلق چین» روز جمعه گذشته ناوها، بمبافکنها، و هواپیماهای جنگی به دریای چین شرقی و منطقه اطراف تایوان فرستاد. شی گفت: «این رزمایش پاسخی به اشارههای مکرر نادرست اخیر از سوی ایالات متحده در مورد تایوان است.»
ناظران بر این باورند که سفر اعضای کنگره آمریکا به تایوان و واکنشهای چینیها به دوقطبی شدن جهان را نمیتوان از پیامدهای جنگ اوکراین جدا دانست. به باور ناظران، واشنگتن در تلاش برای محدود کردن همسویی چین با روسیه در جنگ اوکراین است، و شاید هم قصد دارد با درگیر کردن پکن در تایوان، اقتصاد چین را تضعیف کند.
برخی دیگر بر این باورند که مسئله تایوان شباهت بسیاری به لانه زنبورها دارد که تحریک آن ممکن است چین را به لشکرکشی وادار کند و در نتیجه، منطقه شرق و جنوب شرق آسیا که ویژگی عمده آن انگیزش و همپوشانی برنامههای متضاد منطقهای و بینالمللی است، دچار تنش و ناآرامی شود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در همین حال، علی یحیی، پژوهشگر سیاسی و کارشناس روابط بینالملل، در گفتوگو با «اسکاینیوز عربی» درباره تشدید تنش بین چین و آمریکا بر سر موضوع تایوان و ارتباط آن با بحران اوکراین، گفت: «با تداوم عملیات ارتش روسیه در اوکراین که وارد سومین ماه خود میشود، به ویژه پس از هدف قرار دادن و غرق شدن رزمناو روسی مسکووا در دریای سیاه، نشانههای تحول این جنگ به یک جنگ جهانی پیوسته در حال افزایش است.»
او افزود: «چین نیز در حالی که تحولات اوکراین را دنبال میکند، از یک سو نگاه آن به سمت تایوان است، و از سوی دیگر به تحرکات احتمالی غرب، ژاپن، و استرالیا مینگرد که با تواناییهای بزرگ خود در برابر روسیه صف کشیدهاند و پیامهایی علیه چین مبنی بر جانبداری آن از مسکو ارائه میدهند.
از سوی دیگر، رائد العزاوی، استاد روابط بینالملل در دانشگاه آمریکایی در قاهره، در گفتوگویی با اسکای نیوز عربی گفت: «درگیری در اوکراین بر محور نفوذ جهانی میچرخد و این کشمکش پیش از آنکه رویارویی نظامی باشد، یک درگیری اقتصادی است و این جنگ، آنگونه که پوتین میگوید، تنها به منظور حفاظت از امنیت ملی روسیه و جلوگیری از پیوستن اوکراین به ناتو نیست.» او با اشاره به افزایش تحرکات نظامی در بسیاری از کانونهای سنتی تنش در سراسر جهان، مانند جزایر کوریل، تایوان، و شبهجزیره کره، گفت برخی از طرفها میکوشند دامنه جنگ را ورای اوکراین، و به قلمرو سایر کشورهای جهان، از جمله تایوان گسترش دهند.
رائد العزاوی خاطرنشان کرد که تحرکات نظامی اخیر در کشورهای مختلف، نشان میدهد که جهان به سمت تشدید درگیریهای راهبردی و اقتصادی بر سر مناطق نفوذ، منابع طبیعی، و انرژی و راههای انتقال آنها در حرکت است. او اظهار داشت که هرچند رزمایشهایی که در نقاط مختلف جهان انجام میشود، بخشی از واکنش نرم در چارچوب حفظ منافع کشورها بهشمار میآید، ادامه و افزایش این رزمایشها میتواند به نقطه تقابل مستقیم میان ابرقدرتها منتهی شود.